Een nieuw pensioenstelsel
Minder zekerheid, maar meer persoonlijke invulling
Verouderde principes
Door de lage rente en veel ingewikkelde regels werd een goed pensioen opbouwen erg duur. Ook was het pensioenstelsel gebaseerd op verouderde principes, waarbij ervan uit werd gegaan dat werknemers heel lang voor dezelfde werkgever blijven werken.
Pensioenfeit
Mannen bouwen gemiddeld een pensioen van € 13.700 bruto per jaar op. Dat is een derde meer dan vrouwen, die gemiddeld uitkomen op € 9.200.
Tijdslijn
De verandering van het pensioenstelsel is enorm complex en continu onderhevig aan ontwikkelingen. In onderstaande tijdslijn ziet u in grote lijnen het verloop van het proces.
1 januari 2028Alle pensioenregelingen aangepast
Alle pensioenregelingen moeten vanaf 1 januari 2028 aan de nieuwe wetgeving voldoen.oktober 2026Overeenstemming
Voor werkgevers met een pensioenregeling bij een verzekeraar of een PPI, geldt 1 oktober 2026 als uiterste datum waarop het transitieplan gereed dient te zijn. Het transitieplan bevat verplichte onderdelen, waaronder het type premieovereenkomst, behandeling van eerder opgebouwde pensioenen en een compensatieregeling.2023 - 2027Transitieperiode
Alle pensioenregelingen moeten in deze periode worden omgezet in een premieovereenkomst met een leeftijdsonafhankelijke, vlakke premie.januari 2025 (naar verwachting)Mogelijkheid om deel pensioen ineens op te nemen
Mogelijkheid om maximaal 10% van het door u opgebouwde pensioen ineens op te nemen (de ingangsdatum is meerdere keren uitgesteld).januari 2024Verlaging toetredingsleeftijd
Vanaf 1 januari 2024 wordt de toetredingsleeftijd verlaagd van 21 jaar naar 18 jaar.1 juli 2023Ingangsdatum
De nieuwe wetgeving is per 1 juli 2023 in werking getreden.30 mei 2023Instemming Eerste Kamer
Na ruim tien jaar onderhandelen is op 30 mei 2023 de Wet toekomst pensioenen (Wtp) aangenomen door de Eerste Kamer22 december 2022Instemming Tweede Kamer
De Tweede Kamer heeft op 22 december ingestemd met het wetsvoorstel Toekomst pensioenen, inclusief de aangenomen wijzigingsvoorstellen vanuit de Kamer.oktober 2022Opnieuw uitstel ingangsdatum
In mei 2021 werd de beoogde ingangsdatum van 01-01-2022 uitgesteld naar 01-01-2023. Dit bleek toch nog te ambitieus. Daarom werd In oktober 2022 de beoogde ingangsdatum opnieuw uitgesteld. Dit keer naar 1 juli 2023.maart 2022Wetsvoorstel
op 30 maart is het Wetsvoorstel Toekomst Pensioenen (WTP) aan de Tweede Kamer aangeboden ter behandeling.
Dit verandert niet
Na bijna 10 jaar onderhandelen zijn de uitgangspunten voor ons nieuwe pensioenstelsel geformuleerd. Er verandert veel, maar een aantal sterke punten uit het huidige pensioenstelsel blijven overeind staan. Zo wordt uw pensioen in het nieuwe stelsel ook levenslang uitgekeerd. Premies worden ook in het nieuwe stelsel collectief belegd en deelname aan een pensioenregeling via uw werkgever blijft verplicht. Ook blijft de opbouw voor nabestaandenpensioen na de pensioendatum hetzelfde.
Dit gaat veranderen
De uitgangspunten van het nieuwe pensioenstelsel zijn bekend, maar er wordt ook nog verder onderhandeld over de exacte invulling van diverse onderdelen. Het nieuwe stelsel wordt in de komende jaren stap voor stap toegepast. Hieronder staan we stil bij de belangrijkste wijzigingen.
Klik op het onderdeel voor een uitgebreide toelichting.
Voor werkgevers: overgangsrecht naar het nieuwe pensioensysteem
Overgangsrecht
Als werkgever kunt u ervoor kiezen om gebruik te maken van het overgangsrecht. Dit betekent dat als u nu een regeling heeft met een stijgend premiepercentage, uw huidige werknemers (werknemers die tot 31-12-2027 in dienst zijn getreden) onder de huidige regeling pensioen op kunnen blijven bouwen.Nieuwe werknemers
Per 1 januari 2028 moeten nieuwe werknemers onder de nieuwe pensioenregeling (met een gelijkblijvend premiepercentage) vallen.Middellloonregeling
Pensioen opbouwen in een middelloonregeling is vanaf 1 januari 2028 voor niemand meer toegestaan.Startleeftijd pensioenopbouw verlaagd naar 18 jaar
Startleeftijd pensioenopbouw verlaagd naar 18 jaar
Vanaf 1 januari 2024 wordt de toetredingsleeftijd verlaagd van 21 jaar naar 18 jaar. Dit betekent dat werknemers vanaf 18 jaar pensioen op kunnen bouwen. Hiermee wordt voorkomen dat jongeren, met name vaak praktisch opgeleiden die die op 18-jarige leeftijd een volwaardige baan hebben, pensioenopbouw mislopen.Uw eigen pensioenspaarpot
Huidig pensioenstelsel
In het huidige stelsel bouwen pensioenfondsen en verzekeraars op een andere manier pensioen op.Huidig pensioenstelsel (pensioenfonds)
Alle deelnemers aan een pensioenfonds bouwen per ingelegde euro dezelfde rechten op. Hierbij speelt leeftijd geen rol. Dat is niet helemaal eerlijk, aangezien de euro van bijvoorbeeld een 30-jarige veel meer tijd heeft om in waarde te stijgen dan de euro van een 60-jarige.Huidig pensioenstelsel (verzekeraar)
Bij verzekeraars is de hoogte van de pensioenpremie afhankelijk van de leeftijd van de werknemer. Voor jonge werknemers betaalt een werkgever (veel) minder pensioenpremie dan voor oude(re) werknemers.Nieuw pensioenstelsel
Pensioen wordt straks altijd opgebouwd op basis van beschikbare premie. Een werkgever betaalt dan voor elke werknemer evenveel premie. Het maakt dan niet uit hoe oud de werknemer is. De huidige uitkeringsregelingen (eindloon- en middelloonregelingen) gaan verdwijnen. Hiermee verdwijnt ook de zekerheid over de hoogte van de uiteindelijke pensioenuitkering.Minder zekerheid: "persoonlijk pensioenvermogen" afhankelijk van rendement
Onbetaalbaar
Tot op heden waren heel veel Nederlandse pensioenen gegarandeerd. U weet dan precies hoeveel pensioen u later ontvangt. Deze garantie kost veel geld. Eigenlijk is deze manier van pensioen opbouwen onder de huidige omstandigheden niet langer betaalbaar. U moet dan simpelweg een te groot gedeelte van uw salaris opzij zetten om te sparen voor later.Pensioenverwachting in plaats van pensioenuitkering
In het nieuwe pensioenstelsel spreken we niet meer over een pensioenuitkering, maar over een pensioenverwachting. De zekerheid wordt de hoogte van de premie die u inlegt. De premie die u betaalt is dan het uitgangspunt en niet het op te bouwen pensioen, zoals nu het geval is.Persoonlijk pensioenvermogen
Met uw premie bouwt u een "persoonlijk pensioenvermogen" op. Dit vermogen groeit tijdens de opbouwperiode doordat het wordt belegd. De hoogte van uw pensioen is dan afhankelijk van de hoogte van uw persoonlijk pensioenvermogen op de datum dat u met pensioen gaat. Hoe hoger uw persoonlijk pensioenvermogen, hoe hoger uw pensioen.Kans op meer rendement voor jongeren
Meer rendement door langer beleggen
Iedereen in dezelfde pensioenregeling met hetzelfde salaris zet straks evenveel geld opzij voor pensioen. Pensioenfondsen kunnen het geld van jongere werknemers echter langer beleggen dan het geld van werknemers die vlak voor hun pensioen staan. Als geld langer kan worden belegd, is de kans op een hoger rendement groter. Een euro die een jonge werknemer inlegt kan daardoor meer pensioen opleveren dan een euro van een oudere werknemer.Compensatie voor ouderen
Andere methode van pensioenopbouw
In het huidige pensioenstelsel betalen jongeren mee aan de pensioenopbouw van ouderen (doorsneesystematiek). Door het afschaffen van deze systematiek ontstaan er straks problemen voor oudere werknemers. Zij hebben namelijk wel gespaard voor oudere werknemers toen zij jong waren, maar ontvangen op hun beurt deze "subsidie" niet meer van de jongere werknemers. Om dit te compenseren wordt een regeling in het leven geroepen. Hoe die eruit komt te zien is echter nog niet bekend.Solidariteitsreserve
Er komt een zogenaamde solidariteitsreserve. Dit is een collectieve pot als buffer om financiële risico’s en schokken van de deelnemers collectief op te vangen. Deze reserve mag niet meer bedragen dan 15% van het collectieve pensioenvermogen.Korten van pensioen
Minder strenge regels voor pensioenfondsen
Sommige pensioenfondsen hebben op dit moment nog steeds veel moeite om hun dekkingsgraad op het vereiste niveau te houden. Als zij niet het vereiste niveau bereiken moeten zij korten op de pensioenen.De overheid vindt dit echter ongewenst, aangezien we binnenkort overstappen op een nieuw pensioenstelsel. De regels zijn daarom versoepeld. Hierdoor is de kans dat het pensioen dat u via een pensioenfonds opbouwt wordt verlaagd kleiner geworden. U leest er meer over in ons bericht: Wordt uw pensioen gekort?
Pensioenopbouw via verzekeraar
Gegarandeerde pensioenen die u via een verzekeraar heeft opgebouwd (dus niet via een pensioenfonds) worden niet verlaagd.Nieuw pensioenstelsel
In het nieuwe pensioenstelsel is er geen sprake meer van een dekkingsgraad voor de pensioenfondsen. Uw pensioen wordt dan sneller aangepast aan de economische situatie. Dat betekent dat uw pensioen sneller wordt verhoogd in goede tijden, maar ook sneller wordt verlaagd in slechte tijden.Pensioen ineens opnemen
Een deel van uw pensioen ineens opnemen
U kunt straks (naar verwachting vanaf 1 januari 2025) maximaal 10% van het door u opgebouwde pensioen ineens opnemen. Dit kan handig zijn voor bijvoorbeeld het aflossen van uw hypotheek, of voor het dekken van zorgkosten. Als u hiervoor kiest, gaat uw levenslange maandelijkse uitkering echter naar beneden. Ook kunt u dan niet meer kiezen voor een zogenaamd "hoog/laag-pensioen" (hierbij is de pensioenuitkering in de eerste jaren hoger).Vroegpensioen
Niet altijd een boete voor werkgevers bij vroegpensioen
Als u op dit moment van uw werkgever geld krijgt om vervroegd met pensioen te gaan, dan krijgt uw werkgever daarvoor een hoge boete. Vanaf 2021 vervalt deze boete als u 3 jaar voor uw AOW-leeftijd met pensioen gaat en een bedrag ontvangt die maximaal overeenkomt met de netto AOW-uitkering voor een alleenstaande (niveau 2020: € 21.200 per jaar). Vanaf de datum waarop u stopt met werken tot uw AOW-leeftijd.Verlofsparen
Het bedrag van € 21.200 kan worden aangevuld met eigen pensioen of vanuit gespaard verlof. De wettelijke mogelijkheid om verlof te sparen wordt uitgebreid van 50 weken naar 100 weken.Pensioen voor uw partner en kinderen na overlijden voor de pensioendatum
Partnerpensioen voor de pensioendatum
- Het partnerpensioen is straks niet meer afhankelijk van het aantal gewerkte jaren in een dienstverband.
- De partner van de overledene krijgt een uitkering als de overledene deelnemer was in een pensioenregeling.
- In het nieuwe stelsel wordt het nabestaandenpensioen altijd op risicobasis verzekerd. Dat betekent dat de dekking hiervoor na het einde van een dienstverband vervalt
- Er mag maximaal een bedrag van 50% van het salaris worden verzekerd voor partnerpensioen.
- Er komt een vaste eindleeftijd van 25 jaar voor het wezenpensioen en er mag maximaal een bedrag van 20% van het salaris worden verzekerd (op dit moment is dat ongeveer 7%).
AOW leeftijd
De AOW leeftijd stijgt minder snel
De AOW-leeftijd gaat in een paar stappen omhoog.| 2021 | 2022 | 2023 | 2024 |
|---|---|---|---|
| 66 jaar en 4 maanden | 66 jaar en 7 maanden | 66 jaar en 10 maanden | 67 jaar |
Na 2024 gaat de verhoging van de AOW-leeftijd door, maar minder snel dan nu het geval is. In onderstaande tool van Wijzer in Geldzaken kunt u zelf uw AOW-leeftijd berekenen.
Zzp'er
Arbeidsongeschiktheidsverzekering (AOV) voor zzp'ers
Voor zzp’ers is in het pensioenakkoord een verplichte arbeidsongeschiktheidsverzekering (AOV) opgenomen. In de praktijk blijkt de uitwerking van het voorstel op allerlei bezwaren te stuiten. Het is daarom nog niet helemaal duidelijk hoe de voorwaarden van deze AOV er uit komen te zien.Pensioen voor zzp'ers
In het nieuwe stelsel wordt de fiscaal vriendelijke pensioenruimte voor zzp'ers flink verruimd. Op dit moment kan een zzp'er zo'n 13% van de pensioengrondslag fiscaal vriendelijk opzij zetten om te sparen voor later. Dit percentage wordt verhoogd naar 30%. Een zzp'er kiest er zelf voor of hij of zij hiervan gebruik wil maken.In het oorspronkelijke voorstel was ook sprake van de mogelijkheid om het eigen huis in te zetten als pensioenvoorziening. Dit gaat niet door.
Meer informatie
Deze berichten zijn misschien ook interessant voor u
Financieel: wat verandert er voor u?
Meer ruimte om te sparen voor later, belasting over vermogen. Wat verandert er voor u? Een helder overzicht van de belangrijkste wijzigingen die van invloed kunnen zijn op uw portemonnee.
Ondernemer en bedrijf: wat verandert er?
Meer ruimte voor fiscaal vriendelijk pensioensparen, minder MKB-winstvrijstelling en voortaan 2 belastingschijven in box 2. Een helder overzicht voor ondernemers en bedrijven van de belangrijkste wijzigingen.
Belastingvoordeel én sparen voor later
Ondernemer? Werknemer met auto van de zaak? Te weinig pensioen opgebouwd? Met een lijfrente investeert u in uw toekomstig inkomen met belastingvoordeel. En dankzij de Pensioenwet heeft u nu meer ruimte dan ooit.